اين سوره نزول قرآن در شب قدر را بيان مي كند، و آن شب را تعظيم نموده از هزار ماه بالاتر مي داند، چون در آن شبملائكه و روح نازل مي شوند، و اين سوره هم احتمال كلي بودن را دارد، و هم مي تواند مدني باشد و رواياتي كه دربارة سبب نزول آن از امامان اهل بين عليهم السلام و از ديگران رسيده خالي از تأييد مدني بودن آن نيست، و آن رواياتي است كه دلالت دارد بر اينكه اين سوره بعد از خوابي بود كه رسول خدا(ص) ديد، و آن خواب اين بود كه بني اميه بر منبر او بالا مي روند، و سخت اندوهناك شد، و خداي تعالي براي تسليتش اين سوره را نازل كرد(و در آن فرمود شب قدر بهتر از هزار ماه حكومت بني اميه است).

(انا انزلنا في ليله القدر)

ضمير در (انزلناه) بقرآن بر مي گردد، و ظاهرش اين است كه مي خواهد بفرمايد همه قرآن را در شب قدر نازل كرده. نه بعضي از آيات آنرا، مؤيدش هم اينست كه تعبير بانزال كرده، كه ظاهر در اعتبار يكپارچگي است، نه تنزيل كه ظاهر در نازل كردن تدريجي است.

و در معناي آيه مورد بحث آية زير است، كه مي فرمايد: (والكتاب المبين، انا أنزلناه في ليله مباركه) (سوگند بكتاب مبين ما آنرا در شبي مبارك نازل كرديم) (دخان-3)، كه صريحاً فرموده همه كتاب را در آن شب نازل كرده، چون ظاهرش اين است كه نخست سوگند به همة كتاب خورده. بعد فرموده اين كتاب را كه به حرمتش سوگند خورديم، در يك شب و يكپارچه نازل كرديم.

پس مدلول آيان اين مي شود كه قرآن كريم دو جور نازل شده، يكي يكپارچه در يك شب معين، و يكي هم بتدريج، در طول بيست و سه سال نبوت) كه آية شريفه: (و قرآنا فرقناه لتقراء علي الناس علي مكث، و نزلناه تنزيلا)(اسري-106)، به نزول تدريجي آنرا بيان مي كند، و هم چنين آيه زير كه مي فرمايد:(و قال الذين كفروا آنانكه كافر شدند گفتند: چرا قرآن يكباره بر او نازل نشد، بله يكباره نازل نكرديم، تا قلب تو را ثبات و آرامش بخشيم، و بدين منظور آيه آيه اش كرديم)(فرقان-32)