•
بسم الله الرحمن الرحیم
•معماری بنا
(پلان معماری –دوره های معماری و سبک و روشهای رعایت شده )
•
•اصل بسیار با اهمیت که موجب عمر طولانی و مقاومت و پایداری بنا در مقابل مسائل و واکنشها از جهت استاتیکی،جوی و بخصوص عوامل طبیعی همچون تحرکات زمین لرزه وغیره شده است . شیوه معماری و بکارگیری مصالح مرغوب موجود در منطقه وبوجود آمدن اسکلت سازی های فنی و اصولی از پی سازی ،قوسها و طاقها می باشد.
•
•
•در پلان معماری بنا رعایت قرینه سازی بنا ونکات فنی از حیث عوامل ضد زلزله و بکار بردن دیوارهای عریض وآجرچینی از نوع پیوند صلیبی و راسته نما و رعایت و اجرای دقیق بندهای عرضی و فاصله بین آجرها که اصل بسیار مهم در ساختمان های با مصالح بنایی می باشد،بطور کامل توجه و رعایت گردیده است و...
•
•تعداد23واحد حجره ای که سطح هر یک 12متر مربع با ایوانی به عرض1/10متر وتنها مدخل ورودی به صحن مدرسه به عرض2/35متر می باشد و سطح کل اشغال شده بنا 945مترمربع که از این مقدار 745 مترمربع بصورت سقف پوش و200مترمربع بصورت صحن و حیاط با تعداد 1 عدد و...
•
•
•
•مشخصات ساختار پی حوزه علمیه
• بطور کلی پی وسیله ای است که با زمین در تماس بوده و بار وفشار وارده از نقاط مختلف ساختمان و همچنین بارهای اضافی و اتفاقی را به زمین منتقل میکند . ابعاد پی رابطه مستقیم به وزن و نیروی وارده از ساختمان و مقاومت و جنس زمین و شرایط آب و هوایی دارد .
•پی از نظر نوع مصالح مصرفی و شکل هندسی به انواع مختلف تقسیم می گردد .
•
•
•
زمین ساختمان بنا از نوع خاک رس مرغوب بوده و با توجه به ابعاد کرسی چینی و ضخامت دیوارهای باربر آن ، پی کنی و پی سازی به عرض 2متر که در زیر دیوارهای حایل و تقسیم کننده به عرض 1/20وعمق5/1متر از مصالح شفته آهک که از خاک رس محل و...
•
• مصالح بکار رفته در بنای حوزه (ملات –خشت-آجر)
•الف ) ملات :ملات از نظر نوع بکاررفته انواع مختلف دارد ، که در ساختمان بنا از ملات گل آهک در اجرای کرسی چینی –دیوار چینی و اجرای قوسه و طاقهای پوشش سقف استفاده گردیده است .
•روش تهیه و ساخت این نوع ملات :خاک رس کوبیده شده سرند میگردد. آهک شکفته یاشیره عسلی آهک به خاک اضافه شده و مخلوط به صورت آخوره در آمده آب لازم به آن اضافه میگردد و...
•
•روش تهیه و ساخت این نوع ملات :خاک رس کوبیده شده سرند میگردد. آهک شکفته یاشیره عسلی آهک به خاک اضافه شده و مخلوط به صورت آخوره در آمده آب لازم به آن اضافه میگردد. پس ازخیس شدن کامل خاک در زمان کافی ،مخلوط ورز داده شده و بعنوان ملات عسلی استفاده میشود.
•خاک رس چرب کوبیده با چسبندگی کامل نوع مناسب جهت تهیه خشت و آجر می باشد به خاک رس نسبت به وفور و بالا بردن کارائی خشت تهیه شده از آن : خاکستر –موی بز-پشم شتر – پوست برنج(شلتوک)-کاه خرد شده اضافه میکنند که اهمیت کاربرد هر یک نسبت به کارائی که به خشت می بخشد را دارا می باشد.
•
•
•در تهیه خشت بنا سید قلیچ ایشان از خاک رس همان منطقه و حتی در مواقعی از خاکهای رس تا شعاع 5کیلومتری نیز بهره گرفته اند و در مخلوط خاک رس آن از مقدار معینی خاکستر که معمولا خاکستر دارای چربی ناچیزی می باشد که وجود آن در خشت حالت عدم مکش آب را بوجود می آورد.
•.
•
•
•ج) آجر :در بنا ی سید قلیچ ایشان از آجرهای به ابعاد 5*11*22 سانتیمتر در دیوار چینی و قوسهای آجری و طاقهای سقف و از آجر نیمگرد به قطر22سانتیمتر در اجرای قوسهای 4کنج صحن حیاط و از آجر به ابعاد 7*40*40 سانتیمتردر کرسی چینی و هره چینی نمای بیرونی و ریشه کرسی و قرنیز دست و...
•
•
•
•
•
•کف کرسی و دیوار چینی :
•الف) کف کرسی : پس از ساختن پی نوبت به کرسی چینی می رسد . معمولا در طبقه همکف، ساختمان را مقداری بالاتر از سطح کف طبیعی زمین و بلندتر می سازند. به این اختلاف ارتفاع کرسی می گویند.
•کرسی چینی حوزه علمیه سید قلیچ ایشان از نوع آجری به ابعاد7*40*40سانتیمتر و ارتفاع متوسط70سانتیمتر و عرض 2متر در زیر دیواهای باربر خارجی و در زیر دیوارهای داخلی به عرض 5/1متر با ملات گل آهک می باشد .
•
•
•در رجهای آخرین کرسی با روش هره چینی در درون و بیرون ساختمان و با استفاده از آجر به ابعاد 7*40*40سانتیمتر تزئین گردیده است .
•ب) دیوار چینی :در بنا حوزه نسبت به نوع کاربرد دیوار 3نوع :
•1-با ضخامت 1/20متر در دیوارهای باربر بیرونی
•2-با ضخامت 90سانتیمتر در دیوار باربر داخلی
•3-با ضخامت 65 سانتیمتر در دیوارهای تقسیم کننده استفاده گردیده است . دیوارچینی بنا به ارتفاع 2متر از سطح کرسی و با پیوند صلیبی و راسته نما و با ایجاد قابهای آجری نماسازی گردیده است .
•حدود استاندارد در ضخامت ملات آجر چینی بنا در حدود 2/1تا 5/1سانتی متر رعایت گردیده است .
•
•نعل درگاه و قوسها پوشش سقف و طاقها بکار رفته در بناء:
•الف قوسها: در اجرای نعل درگاه های این بنا از انواع قوس ایرانی دوره اسلامی و قاب نماهای داخلی و بیرونی به شرح ذیل استفاده گردیده است .
•
•
•
•
•2- قوس شاخ بزی کند : دهانه ABرا به دو قسمت مساوی تقسیم و مثلث OCEرا طوری می سازیم که مثلثی متوازی الاضلاع شود قوس اول به مرکز c و شعاع CAاست تا امتداد OCرا قطع کند قوس دوم به مرکز Oو شعاعOC+CAاست.
•در چهار کنج صحن مدرسه با آجر نیم گرد و در طرفین اتاق های بالای ورودی مدرسه بکار رفته است.
•
•
•
•
•
•
•3- قوس هلالی : شعاع این قوس از محور وسط دهنه به دوتکیه گاه تعیین می گرددهرگاه خیز کم باشد طول شعاع بین محور میانی زیاد گردیده وبرعکس :
•از این قوس در خرپشته ورودی به پشت بام استفاده شده است .
•
•
•
•
•4- پنچ او هفت تند: نقطه D محلی است که CD=AB/2 به مرکز Bشعاع BDرا میزنیم و نقطه O رامشخص و سپس به شعاع Oo2 و یا OA وبا یک سر دایره نقطه Eرا پیدا و باکمک دو نقطه OوE خط کشیده و نقطه O1 را پیدا نموده و به شعاع o2O1و مرکز O1ِ قوس O1D به مرکز Oو شعاع AO قوس AOرازده و در طرف دیگر ادامه می دهیم .
•در طرفین سر در ورودی به صحن مدرسه بکار رفته است
•
•
•
•5- قوس شبدری – چبدری تند :دایره ای به قطر دهانه رسم و دایره را به 6 قسمت مساوی تقسیم میکنیم زاویه a=30نسبت به AB با امتداد OA نقطه O1را پیدا و قوس اول به مرکز O و شعاع OA تا نقطه A1 و قوس دوم به مرکز شعاع OAو تا نقطه Dقسمت دیگر قوس رسم مینماییم و سمت دیگر قوس را ادامه می دهیم .
•
•
•6- قوس نیم دایره :در بطن نماکاری آجری در قاب طرفین ورودی به صحن و با نمای لعابدار در دل آن با نقوش ستاره با رنگ زرددر سمت شمال بنا استفاده گردیده است.
•
•
•
•ب) طاق: از بست یک قوس در فضا یا در سه بعد شکلی به نام طاق بوجود می آید در این حالت محیطی یک دست و بدون هر گونه تقاطع در فضای آن بدست خواهیم آورد ساختمان طاق ها از رگه های آجری می باشد و طاق ها هم بر روی پایه های خود دو نیروی رانش و وزن را منتقل می کنند در سقف بنا حوزه از دو نوع طاق آجری به ترتیب ذیل استفاده گردیده است:
•1- طاق آهنگ ( گهواره ) :این طاق به شکل نیم استوانه توخالی و از حرکت یک قوس در امتداد یک خط بوجود می آید. مقطع این قوس می تواند یکی از مقاطع قوس های ایرانی باشد. از این طاق در ایوان حجرات و راهروی ورودی به اتاق های کنج استفاده گردیده است.
•
•
•
•2- طاق چهار بخشی :این نوع طاق از تقاطع دو طاق گهراره ای بوجود می آید. این طاق به جای این که بر روی چهار دیوار یا سطح تکیه کند بر روی چهار نقطه استوار شود این طاق ها می تواند بر روی فضای مربع یا مستطیل شکل ساخته شود قسمت حمال طاق های چهار بخشی از چهار قوس و چهار ترک که از داخل قوس دیده می شوند، تشکیل شده است ،این ترکها مسائل ایستایی را همراه دارند.
•بارهای وارده کلابه وسیله مجموعه ای از قوس های به هم چسبیده که ترک ها را می سازند به چهار نقطه یا تکیه گاه منتقل می شود.
•
•
•در بنا حوزه از پله در گردش با مصالح بنایی (آجر+ملات +چوب) استفاده گردیده است بکارگیری چوب در کف پله های بنا به سه علت عمده می باشد.
• اجرای طاق از چهار نقطه آن شروع و به راس آن ختم می شود از این نوع طاق در فضای سقف اتاق ها (حجرات)
•استفاده گردیده است.
•8- راهپله بنای حوضه
• پله از نظر مصالح بکاررفته و شکل آن به انواع مختلف تقسیم میشود .
•
•
•ممزوج نمودن (بکارگرفتن) آجر با چوب باعث ایجاد نمای زیبا در فضای پله می گردد .
• حفظ کف پله ها از سایش حاصل از رفت و آمد استفاده کنندگان .
•در اثر برخورد اشیا و اجسام دیگر بدنه اصلی پله آسیب نبیند.
•مقاومت ساختمان حوزه علمیه در مقابل زلزله:
•مقاومت (ساختمان) سازه های بنایی در مقابل نیروهای جانبی بویژه زلزله دیوارهای آن می باشد. به همین سبب رعایت نکات فنی ذیل باعث ازدیاد مقاومت و بهره دهی بیشتر بنا ی حوزه در مقابل زلزله گردیده است ، که به شرح آن می پردازیم .
•قطر دیوارهای برشی و رعایت نسبت حداکثر ارتفاع به عرض
•یکپارچگی بنا و عناصر ثانوی و غیر باربر آن باعث پیوند آن به یکدیگر می شود .
•
•
•طرح ساده و متقارن و بسته بودن طرح دوری از پیچ و خم های غیر ضروری و شکستگی فرمیک باعث ازدیاد مقاومت سازه در مقابل زلزله شده است .
•کم کردن عرض بازشوها و عدم ایجاد سوراخها در گوشه های دیوار که در این مناطق تمرکز تنش وجود دارد، با احداث و اجرای سازه (مناره ) مدور نیروهای محوری به نیروی دوران تبدیل و باعث کاهش تنش در این مناطق شده است.
•