فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:189

پایان ­نامه کارشناسی­ارشد رشته مدیریت صنعتی (M.A)

فهرست مطالب :

فصل 1: کلیات پژوهش... 2

1-1- مقدمه. 3

1-2- پرسش اصلی تحقیق.. 4

1-3- اهداف علمی.. 4

1-4- اهداف کاربردی.. 5

1-5- ضروریات خاص انجام تحقیق.. 5

1-6- بهره­وران. 5

1-7- نوع روش تحقیق.. 6

1-8- روش گرد آوری داده­ها 6

1-9- ابزارهای گردآوری داده­ها 6

1-10- روش تجزیه و تحلیل داده­ها 7

1-11- شرح واژه‌ها‌ و اصطلاحات به کار رفته در پژوهش... 7

فصل 2: مروری بر ادبیات موضوع. 9

2-1- مقدمه. 10

2-2- مراحل اجرای پروژه 11

2-3- مراحل‌ اجرای‌ یک‌ پروژه‌ 12

2-3-1- مرحله‌ نظری.. 12

2-3-2- مرحله‌ طرح‌ و برنامه‌ریزی.. 13

2-3-3- مرحله‌ اجرا 14

2-4- مرحله‌ پایانی.. 15

2-5- قراردادهای عمرانی.. 16

2-5-1- تعریف قرارداد. 17

2-5-2- روش­های اجرای پروژه (از نگاه قراردادی) 17

2-6- مرور مد­ل­های انتخاب پیمانکار. 21

2-7- شاخص­هاي انتخاب... 36

2-8- رويه­هاي ارزيابي و انتخاب پيمانكاران در كشورهاي مختلف... 37

2-8-1- ارزيابي مقدماتي پيمانكاران در هنگ كنگ... 37

2-8-2- تعيين صلاحيت اوليه پيمانكاران در تركيه. 38

2-8-3- رويكردهاي انتخاب پيمانكار در انگليس... 39

2-9- جمع­بندی.. 40

فصل 3: روش تحقیق.. 42

3-1- مقدمه. 43

3-2- روش انجام تحقیق.. 43

3-3- مراحل انجام پژوهش... 46

3-4- ابزار گردآوری داده‏ها 46

3-5- روایی و پایایی پژوهش... 46

3-6- جامعه آماری پژوهش... 48

3-7- نمونه آماری.. 48

3-8- تکنیک‌ها‌ی تصميم‌گيري ریاضیMCDM... 49

3-9- ارزیابی و بررسی مدل‌ها‌ی MADM... 50

3-10- علم مدیریت فازی.. 51

3-10-1- اعداد فازی و عملیات جبری.. 53

3-10-2- اعداد فازی ذوزنقه ای ومثلثی.. 54

3-10-3- متغیر‌ها‌ی کلامی.. 54

3-11- معرفی تکنیک دلفی.. 55

3-12- مراحل اجرای روش دلفی فازی.. 58

3-13- معرفي تكنیک AHP.. 61

3-14- معرفی تکنیک PROMETHEE.. 65

3-14-2- رتبه بندی کامل PROMETHEE-2. 78

3-15- قلمرو مکانی پژوهش... 80

3-15-1- پروژه­های عمرانی.. 81

3-15-2- چشم انداز. 84

3-16- جمع‌بندی.. 85

فصل 4: تجزیه و تحلیل.. 86

4-1- مقدمه. 87

4-2- انتخاب خبرگان: 87

4-3- مراحل اجرا 87

4-3-1- نهایی­سازی معیارهای موثر در ارزیابی و رتبه­بندی پیمانکاران پروژه­های عمرانی.. 88

4-3-2- وزن­دهی به معیارهای انتخاب شده توسط تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی.. 119

4-3-3- رتبه­بندی پیمانکاران با روش PROMETHEE فازی.. 128

4-4- جمع بندی.. 140

فصل 5: نتیجه گیری وپیشنهادات... 142

5-1- مقدمه. 143

5-2- نتایج ویافته‌ها‌ی تحقیق.. 143

5-2-1- نتایج مربوط به تعیین شاخص‌ها‌ی اولویت بندی.. 143

5-2-2- نتایج حاصل از پیاده سازی مدل پیشنهادی.. 144

5-3- مزایای الگوریتم پیشنهادی.. 147

5-4- پیشنهاداتی به منظور بهبود کاربرد الگوریتم پیشنهادی در رتبه­بندی پیمانکاران. 148

5-5- پیشنهاداتی جهت کاربرد نتایج تحقیق.. 148

5-6- پیشنهادهایی برای پژوهش­های آتی.. 149

5-7- جمع بندی.. 149

فهرست جدول­ ها :

جدول 2-1 مشخصات روش­شناسی­های انتخاب پیمانکار (1998، Holt) 26

جدول 2-2 مدل­های انتخاب پیمانکار (2006، Anagnostopoulos and Vavatsikos) 29

جدول 2-3 مقایسه میان مدل­های ارزیابی مقدماتی پیمانکاران (Sawalhi et al.,2007 ) 31

جدول 3-1 ارزیابی.. 67

جدول 3-2 وز ن های اهمیت نسبی.. 71

جدول 3-3 پروژه­های راهسازی ملی در دست اقدام (تفویض شده به استان) 81

جدول 3-4 مهم­ترین پروژه­های احداث و بهسازی راه­های اصلی و فرعی در دست اقدام از محل اعتبارات استانی  82

جدول 3-5 مهم­ترین پروژه­های احداث و بهسازی راه روستایی در دست اقدام (از منابع استانی و ملی استانی شده) 83

جدول 3-6 مهم­ترین پروژه­های راهداری در دست اقدام اداره کل راه و شهرسازی استان یزد. 84

جدول 4-1 معیارها 88

جدول 4-2 طیف و امتیازبندی پرسشنامه برای شناسایی معیارهای موثردر ارزیابی و رتبه­بندی پیمانکاران پروژه­های عمرانی.. 90

جدول 4-3 تبدیل امتیازهای قطعی معیارهای به مقادیر فازی.. 90

جدول 4-4 طیف، امتیاز، عدد فازی و مقدارفازی زدایی شده پرسشنامه. 91

جدول 4-5 نتیجه مرحله­ی نخست نظرخواهی از خبرگان. 93

جدول 4-6 نتیجه مرحله­ی دوم نظرخواهی از خبرگان. 101

جدول 4-7 محاسبه­ی اختلاف نظر در مراحل اول و دوم توزیع پرسشنامه. 107

جدول 4-8 محاسبه­ی اختلاف نظر در مراحل دوم وسوم توزیع پرسشنامه. 110

جدول 4-9 محاسبه­ی اختلاف نظر در مراحل سوم وچهارم توزیع پرسشنامه. 114

جدول 4-10 محاسبه­ی اختلاف نظر در مراحل چهارم وپنجم توزیع پرسشنامه. 115

جدول 4-11 تعریف حد قابل قبول برای انتخاب معیارها 116

جدول 4-12 میانگین نهایی معیارها 117

جدول 4-13 طیف 9 گزینه ای ساعتی مورد استفاده در پژوهش- منبع: قدسی­پور (1384) 119

جدول 4-14 ماتریس تلفیق شده­ی نظر خبرگان. 121

جدول 4-15 ماتریس مقادیر Z برای معیارها 123

جدول 4-16 محاسبه مقادیر کلی Z برای معیارها 124

جدول 4-17 وزن نهایی معیار. 125

جدول 4-18 وزن نرمال هر معیار. 127

جدول 4-19 طیف زبانی ارزیابی (Bilsel et al.2006) 129

جدول 4-20 میانگین نظرات خبرگان. 131

جدول 4-21 اطلاعات معیارها 136

جدول 4-22 تابع ترجیحی گزینه A1 نسبت به گزینه­های دیگر. 136

جدول 4-23 تابع ترجیحی گزینه A2 نسبت به گزینه­های دیگر. 137

جدول 4-24 تابع ترجیحی گزینه A3 نسبت به گزینه­های دیگر. 137

جدول 4-25 تابع ترجیحی گزینه A4 نسبت به گزینه­های دیگر. 137

جدول 4-26 تابع ترجیحی گزینه A5 نسبت به گزینه­های دیگر. 138

جدول 4-27 تابع ترجیحی گزینهA6  نسبت به گزینه­های دیگر. 138

جدول 4-28 شاخص ترجیحی تجمعی گزینه­ها 139

جدول 4-29 جریان رتبه­بندی مثیت و منفی گزینه­ها 139

جدول 4-30 جریان خالص رتبه­بندی.. 140

جدول 5-1 وزن شاخص­ها 146

چکیده :

شتاب روز افزون روند رشد و توسعه و هم­چنین پیچیده­تر شدن پروژه­های صنعتی همگام با پیشرفت علوم و تکنولوژی ، موجب گشته تا مسأله و فرایند انتخاب پیمانکار به عنوان عاملی مهم و کلیدی در ارتباط با موفقیت طرح­های صنعتی محسوب گشته و محققین و صاحبان صنایع رویکردی هرچه تخصصی­تر را در ارتباط با این مقوله در پیش گیرند ، انتخاب پیمانکار شایسته و واجد صلاحیت ، یک مسأله تصمیم گیری چند معیاره بوده و اولین گام جهت اجرای یک پروزه صنعتی در قالب هزینه، مدت و کیفیت مطلوب می­باشد.

در پژوهش حاضر تلاش شده است تا با استفاده از تکنیک PROMETHEE فازی، انتخاب شایسته­ترین پیمانکار در اداره کل راه و شهرسازی استان یزد انجام گیرد. در این راستا ابتدا ضمن بررسی گسترده پیشینه موضوع، مهم­ترین معیارها و شاخص­های پیشنهادی شناسایی و دسته­بندی شدند و سپس با کمک تکنیک دلفی فازی معیارها و شاخص­های اصلی تعیین گشته، در گام بعدی با استفاده از روش AHP فازی، وزن معیارهای تصمیم­گیری تعیین گردیده ، سپس نوع تابع ترجیحی هر شاخص و آستانه بی­تفاوتی و آستانه برتری آن مشخص شدند و با استفاده از این مقادیر و با فرض خنثی بودن دیدگاه تصمیم گیرنده در ارتباط با ریسک با بهره­گیری از روش PROMETHEE فازی، شرکت­های پیمانکاری شرکت کننده در مناقصه مورد نظر رتبه­بندی شدند و مناسب­ترین پیمانکار جهت اجرای پروژه مربوط تعیین گردید.

کلمات کلیدی: انتخاب پیمانکار، معیارها و شاخص­های انتخاب پیمانکار، PROMETHEE فازی

مقدمه :

فرایند انتخاب پیمانکاران با ریسک بالایی برای کارفرماها همراه می­باشد، از این رو کارفرما­­ها همواره تلاش می­کنند که از میزان ریسک موجود بکاهند. در ابتدا پیمانکاران را بر مبنای کم­ترین قیمت پیشنهادی انتخاب می­کردند که این موضوع باعث بروز مشکلاتی در حین اجرای پروژه­ها می­شد. کار فرمایان برای رفع چنین مشکلی نیاز به یک فیلتر برای جلوگیری از ورود پیمانکاران فاقد صلاحیت به مناقصه دارند.

حجم فعالیت­های عمرانی از جمله شاخص­های اساسی رشد و توسعه محسوب می­شود. سالانه هزاران میلیارد ریال از سرمایه­های ملی کشورمان در بخش­های دولتی و خصوصی به صورت مستقیم یا غیر­مستقیم صرف عمران و ایجاد تأسیسات زیر بنایی کشور می­شود. در یک طرح عمرانی بیشترین مقدار سرمایه­گذاری در مرحله­ی اجرای طرح انجام می­گیرد (عباس نیا و همکاران، 1384).

با توجه به آمار ارائه شده از سوی سازمان مدیریت و برنامه­ریزی در طول سال­های اخیر مشاهده می­شود، 10 درصد مشکلات اجرایی ناشی از عدم صلاحیت پیمانکاران می باشد (رجایی و حضرتی، 1387).

یکی از علل اصلی از بین رفتن منابع مالی و شکست در پروژه­­هاي عمرانی انتخاب نادرست پیمانکاران در پروژه­ها می­باشد. در این رابطه معرفی و انتخاب صحیح پیمانکاران در پروژه­هاي عمرانی به عنوان یک راهکار اساسی براي جلوگیري از هدر رفتن منابع ملی تلقی می­شود. با انتخاب پیمانکار اصلح، ریسک اتلاف منابع از لحاظ هزینه، زمان به حداقل می­رسد هم­چنین موجب افزایش کیفیت اجرایی پروژه­ها و ایمنی در حین اجرا و یا بعد از اجرا خواهد شد (عباس نیا و همکاران، 1384).

برای نیل به این منظور دو راهکار جدید برای حل مشکل ارائه شده است. تغییر روند برگزاری مناقصه­ها و تعیین صلاحیت پیمانکاران قبل از برگزاری مناقصه دو رویکرد مذکور می­باشد (عباس نیا و همکاران، 1384).

طبیعت چنین تصمیم­گیري­هايي پیچیده می­باشد و در این رابطه عوامل کمّی و کیفی زیادي براي ارزیابی صلاحیت پیمانکاران مورد استفاده قرار می­گیرد. با توجه به مطالب مذكور و در نظر گرفتن اين نكته كه مديريت ارزيابي و انتخاب پيمانكار براي واگذاري پروژه­هاي عمراني، يك قسمت اساسي از فرآيند ساخت و ساز است، اين تحقيق به شناسايي ابعاد و عوامل اثرگذار بر انتخاب پيمانكار و اولويت بندي و انتخاب پيمانكار اصلح با استفاده از روش PROMETHEE در اداره کل راه و شهرسازی استان یزد می­پردازد.

• پرسش اصلی تحقیق

سوال­هاي اين تحقيق عبارتند از:

1 – معيار­هاي موثر بر رتبه بندي پيمانكاران پروژه­هاي عمراني كدامند؟

2 - رتبه بندي پيمانكاران پروژه­هاي عمراني اداره كل راه و شهر سازي استان يزد چگونه است؟

• اهداف علمی

تجربه نشان داده است قبول و انتخاب پيمانكاران با قيمت حداقل پيشنهادي در مناقصات و يا قبول پيمانكاران با تخفيف­هاي غير منطقي نسبت به بر آورد هاي اوليه كار فرما و مشاور هم باعث تطويل بي­رويه مدت پيمان گرديده و هم در نهايت باعث بالا رفتن هزينه­هاي طرح­هاي عمراني بوده است چه در اين مسير به علت عدم كار آيي و توان پيمانكاران، كار فرما يا بايستي نسبت به خلع يد پيمانكار اقدام كند كه اين امر بسيار زمان بر بوده، يا در مقاطع حساس اجراي پروژه تسليم شرايط پيمانكار گردد و نسبت به ترميم قيمت اقدام نمايد كه اين امر نيز پي آمد تطويل مدت و مبلغ اضافي در طرح خواهد بود با توجه به موارد بالا شناسايي شاخص هاي كمّي و كيفي موثر بر صلاحيت پيمانكاران پروژه­هاي عمراني و ميزان اهميت هر يك از شاخص­ها و ارزيابي و اولويت بندي پيمانكاران از اهداف اين پژوهش مي­باشد.

• اهداف کاربردی

به طور متوسط حدود 15 درصد از تولید ناخالص ملی در جهان صرف اجرای پروژه­ها می­شود و حدود 10 درصد اقتصاد جهانی در این صنعت جریان دارد. از آنجا که حجم بسیار قابل ملاحظه صنعت، پروژه­های عمرانی است اهمیت آن در اقتصاد جهانی کاملا مشهود است (سازمان برنامه و بودجه، 1378). از طرف دیگر در اقتصاد توسعه از آنجا که سرمایه گذاری­های دولت، صرف گسترش ظرفیت های تولیدی، زیر بنایی و به طور کلی زیر ساخت­ها می­شود. پروژه­ها لبه برنده و کارساز هر کشور تلقی می­شود اما شرط لازم این است که هزینه­های دولت از یک سو صرف اجرای پروژه­های مناسب و ارزیابی شده شود و از سوی دیگر این پروژه­ها برای اجرا به پیمانکار مناسب سپرده شود. پيمانكار در هر پروژه­ي عمراني نقش اصلي و اساسي را ايفا مي كند انتخاب پيمانكار جزء تصميمات كليدي مديران و تصميم­گيرندگان به شمار مي­رود. نتایج این تصمیمات اثر مهمی بر اجرای پروژه از لحاظ زمانی، کیفیت و هزینه می­گذارد (رجائی و حضرتي،1387). ارزیابی پیمانکاران و رتبه بندی آنان بر اساس معیار­­های صحیح باعث حذف پيمانكاران ناكارامد از فرآيند مناقصه خواهد شد.

و...