فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:97

فهرست مطالب :

چكيده: 1

مقدمه: 2

فصل اول: كليات تحقیق

1-1 مقدمه 4

2-1 بیان مسأله 4

3-1 پرسش های اصلی تحقیق. 6

4-1 اهداف تحقیق. 6

5-1 فرضیه های تحقیق. 7

6-1 قلمرو تحقیق. 7

7-1 تعریف واژه ها 8

فصل دوم: مروری بر ادبيات تحقيق

1-2 مقدمه 12

2-2 اهداف عمده حسابداری. 13

3-2 گزارشهای حسابداری. 14

1-3-2 گزارشهای درون سازمانی. 14

2-3-2 گزارشهای برونسازمانی. 14

4-2 استفاده کنندگان گزارشهای مالی و نیازهای اطلاعاتی آنها 14

1-4-2 سرمایه گذاران. 15

2-4-2 نیازهای اطلاعاتی سرمایه گذاران (بخش عمومی و بخش خصوصی) 16

3-4-2 سرمایهگذاران بالقوه و نیازهای اطلاعاتی آنها 17

4-4-2 اعطاءکنندگان وام، اعتبار و سایر تسهیلات مالی و نیازهای اطلاعاتی آنها 17

5-4-2 نیازهای اطلاعاتی فروشندگان کالاها و خدمات.. 18

6-4-2 مشتریان. 18

7-4-2 نیازهای اطلاعاتی مدیریت.. 18

8-4-2 کارکنان. 19

9-4-2 دولت و نيازهای آن. 19

10-4-2 جامعه 19

5-2 اهداف گزاشگری مالی. 20

1-5-2 فراهم آوردن اطلاعات لازم برای ارزیابی وضعیت مالی و بنیه اقتصادی. 20

2-5-2 فراهم آوردن اطلاعات لازم برای ارزیابی عملکرد و توانایی سودآوری. 21

3-5-2 فراهم آوردن اطلاعات لازم برای ارزیابی چگونگی تأمین و مصرف وجوه نقد 22

4-5-2 فراهم آوردن اطلاعات لازم برای ارزیابی چگونگی ایفای مسئولیت مباشرت مدیریت و انجام تکالیف قانونی  23

5-5-2 فراهم آوردن اطلاعات مکمل برای درک بهتر اطلاعات مالی ارائه شده و پیشبینی وضعیت آتی  24

6-2 مقایسۀ سهامداران (سرمايه گذاران) با گروههای ذینفع. 24

7-2 تئوری نمایندگی. 26

8-2- حاکمیت شرکتی راه حلی برای مشكلات ناشی از روابط نمايندگی. 30

1-8-2 طیف تعاریف حاکمیت شرکتی. 31

2-8-2 تعاریف حاکمیت شرکتی. 32

3-8-2 اهداف حاکمیت شرکتی. 32

4-8-2 طبقه بندی سیستمهای حاکمیت شرکتی. 32

5-8-2 مکانیزم های حاکمیت شرکتی. 34

6-8-2 ویژگی های آئیننامه نظام حاکمیت شرکتی (راهبری شرکتی) در ایران. 35

7-8-2 ارکان نظام راهبری شرکتی. 36

9-2 جریان وجوه نقد آزاد و مشکلات نمایندگی ناشی از آن. 37

1-9-2تعریف جریان وجوه نقد آزاد 37

2-9-2 محاسبه جریان وجوه نقد آزاد 38

3-9-2 مشکلات نمایندگی جریان وجوه نقد آزاد 38

4-9-2 مکانیزمهای مؤثر بر مشکلات نمایندگی جریان وجوه نقد آزاد 40

10-2 عایدی (سود) هر سهم و ارزش دفتری حق مالی هر سهم 40

11-2 بررسی اثر مشکلات نمایندگی جریان وجوه نقد آزاد بر ارتباط ارزشی عایدی هر سهم و ارزش دفتری حق مالی هر سهم 41

12-2 پیشینه تحقیق. 42

1-12-2 تحقیقات انجام شده در خارج از کشور. 42

2-12-2 تحقیقات انجام شده در داخل کشور. 45

فصل سوم: روش‌ اجرای تحقیق

1-3 مقدمه 48

2-3 جامعه آماری و نمونه آماری. 48

1-2-3 جامعه آماری. 48

2-2-3 نمونه آماری تحقیق و روش نمونهگیری. 48

3-3 ابزار گردآوری دادهها 49

4-3 ابزار تجزیه و تحلیل. 50

5-3 متغير های مستقل و وابسته 50

6-3 روش آزمون فرضیه های تحقیق. 50

1-6-3 روش آزمون فرضیه های اصلی. 50

2-6-3 روش آزمون فرضیه های فرعی. 51

3-6-3 روش محاسبه جریان وجوه نقد آزاد 52

4-6-3 روش محاسبه فرصت رشد 52

7-3 مثال عددی برای محاسبه جریان وجوه نقد آزاد و فرصت رشد 53

فصل چهارم: تجزيه و تحليل داده‌ها

1-4 مقدمه 56

2-4 آزمون فرضیه ها 57

1-2-4 شاخص های توصیفی متغیرهای فرضيه های اصلی. 57

2-2-4 آزمون فرضيه اصلی اول. 61

3-2-4 آزمون فرضیه اصلی دوم 65

4-2-4 جمع بندی دو مدل فرضیه های اصلی. 70

5-2-4- شاخص های توصیفی متغیرهای فرضيه های فرعی. 71

6-2-4 آزمون فرضیه فرعی اول. 77

7-2-4 آزمون فرضيه فرعی دوم 80

8-2-4 جمع بندی دو مدل فرضيه های فرعی. 80

9-2-4- خلاصه نتايج حاصل آزمون فرضیه های اصلی و فرعی. 80

فصل پنجم: نتيجه‌گيري و پيشنهادات

1-5 مقدمه 83

2-5 نتایج تحقیق. 83

1-2-5 نتایج حاصل از آزمون فرضیه اصلی اول. 83

2-2-5 نتایج حاصل از آزمون فرضیه اصلی دوم 84

3-2-5 نتایج حاصل از آزمون فرضیه فرعی اول. 84

4-2-5 نتایج حاصل از آزمون فرضیه فرعی دوم 84

3-5 خلاصه و نتیجه گیری کلی. 84

4-5 پیشنهادهای تحقیق. 85

1-4-5 پیشنهادهای حاصل از نتایج تحقیق. 85

2-4-5 پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی. 86

5-5 محدودیتهای تحقیق. 87

پیوست ها

لیست شرکتهای عضو نمونه آماری. 89

منابع و ماخذ

منابع فارسي: 91

منابع لاتین: 92

چکیده انگلیسی: 97

فهرست جداول :

جدول1-4 شاخص های توصیف کننده متغیرهای تحقیق، شاخص های مرکزی، شاخص های پراکندگی و شاخص های  58

جدول 2-4 آزمون کلموگروف- اسمیرنوف فرضيه های اصلی( متغير قيمت هر سهم) 61

جدول 3-4ضریب همبستگی پیرسون بين عايدی هر سهم وقيمت هر سهم 62

جدول 4-4 ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون متغيرهای فرضيه اصلی اول(بين قيمت هر سهم و عايدی هر سهم) 62

جدول 5-4 آنالیز واریانس رگرسیون فرضيه اصلی اول. 63

جدول 6-4 ضرایب معادله رگرسیونی فرضيه اصلی اول(قيمت هر سهم و عايدی هر سهم) 63

جدول 7-4 ضریب همبستگی پیرسون بين ارزش دفتری حق مالی هر سهم و قیمت هر سهم 66

جدول 8-4 ضریب همبستگی، ضریب تعیین و آزمون دوربین- واتسون( ارزش دفتری حق مالی هر سهم و قیمت هر سهم) 66

جدول9-4 آنالیز واریانس رگرسیون فرضيه اصلی دوم (متغير های ارزش دفتری حق مالی هر سهم و قیمت هر سهم) 67

جدول 10-4 ضرایب معادله رگرسیونی فرضيه اصلی‌دوم (متغير های ارزش دفتری حق مالی هر سهم و قیمت هر سهم) 67

جدول 11-4 مقایسه دو مدل ارزش دفتری و عایدی هر سهم در تبیین رابطه با قیمت سهام 69

جدول 12-4 شاخص های توصیفی متغیرهای فرضيه های فرعی. 71

(مشكلات نمايندگی جريان وجوه نقد آزاد، عايدی هر سهم، قيمت هر سهم، اثر متقابل بين مشكلات نمايندگی جريان وجوه نقد آزاد و عايدی هر سهم) 71

جدول 13-4: ضرايب همبستگی پيرسون و سطوح معنا داری متغير های فرضيه فرعی اول. 75

(قيمت هر سهم، مشكلات نمايندگی جريان وجوه نقد آزاد، عايدی هر سهم،اثر متقابل بين مشكلات نمايندگی جريان وجوه نقد آزاد و عايدی هر سهم) 75

جدول 14-4: آزمون کلموگروف- اسمیرنوف فرضيه های فرعی(قيمت هر سهم) 76

جدول 15-4: مقادیر ضریب همبستگی، ضریب تعیین وضریب تعیین تعدیل شده مدل و آماره دوربین. 77

جدول 16-4 آنالیز واریانس رگرسیون فرضيه فرعی اول. 77

جدول 17-4: ضرایب معادله رگرسیونی فرضيه فرعی اول. 78

جدول 18-4 مقايسه دو مدل فرضيه های فرعی. 80

جدول 19-4 خلاصه نتايج از آزمون فرضيه های اصلی و فرعی. 81

چکیده :

تحقیقات قبلی جریان وجوه نقد آزاد[1] را به عنوان یکی از منابع مشکلات نمایندگی بین مدیران و سهامداران تعریف می­کند. مدیران واحدهای اقتصادی دارای جریان وجوه نقد آزاد بالا و فرصت رشد پایین اغلب تمایل دارند تا در پروژه­های اضافی و یا حتی در پروژه­های دارای خالص ارزش فعلی منفی (NPV منفی) سرمایه­گذاری کنند و برای پوشش دادن اثرات سرمایه­گذاری­هایی که ثروت را بیشینه نمی­کنند از اقلام تعهدی اختیاری افزایش­دهنده سود استفاده می­کنند.

بنابراین، هدف این تحقیق ارزیابی ارتباط ارزش عایدی هر سهم و ارزش دفتری حق مالی هر سهم و اثر مشکلات نمایندگی ناشی از جریان وجوه نقد آزاد بر ارتباط ارزشی عایدی هر سهم و ارزش دفتری حق مالی هر سهم می­باشد. برخلاف آنچه پیش­بینی شده بود و برخلاف فرضیه های مطرح شده در این تحقیق، جریان وجوه نقد آزاد به عنوان یک مشکل ناشی از تضاد منافع بین سهامداران و مدیران نتوانست بر ارتباط ارزشی عایدی هر سهم و ارزش دفتری حق مالی هر سهم (در تبیین رابطه با قیمت سهام) موثر واقع شود و این ارتباط ارزشی را تعدیل نماید.

از دیدگاه اقتصادی با فرض منطقی بودن رفتار افراد، فرض بر این است که همه در وهله اول به دنبال حداکثر کردن منافع خویش هستند. مدیران نیز از این قاعده مستثنی نمی­باشند. مدیران علاقمندند در راستای حداکثر کردن منافع شخصی، رفاه اجتماعی و تثبیت موقعیت شغلی خود، تصویر مطلوبی از وضعیت مالی واحد تجاری به سهامداران و سایر افراد ذینفع ارائه نمایند.

لیکن در برخی موارد الزاماً افزایش ثروت مدیران در راستای افزایش ثروت سایر گروه­ها از جمله سهامداران نیست. این امر عدم همسویی میان منافع مدیران و سایر گروه­های ذینفع در واحد تجاری را نشان می دهد.با در نظر گرفتن تئوری تضاد منافع ميان مديران و مالكان، مديران واحدهای‌تجاری‌از انگیزه­های لازم برای حداکثر کردن منافع خود برخوردار می­باشند. در راستای تحلیل ارزش ایجاد شده برای سهامداران، جریان­های وجوه نقد آزاد شرکت از اهمیت خاصی برخوردار است.

با توجه به تئوری تضاد منافع بین مدیران و مالکان، ممکن است برخی مدیران وادار شوند
جریان­های وجوه نقد آزاد را در پروژه­های با خالص ارزش فعلی منفی سرمایه­گذاری تا در کوتاه­مدت برخی از منافع شخصی خود را تأمین نمایند.

مدیران شرکت­ها نمایندگان سهامداران می­باشند، رابطه­ای مملو از منافع متضاد. تئوری نمایندگی، تحلیل­گر این قبیل تضادها، هم اکنون بخش با اهمیتی از ادبیات­های اقتصادی و مالی است. پرداخت سود سهام نقدی به سهامداران ایجادکننده تضاد اصلی بین سهامداران و مدیران است که تا کنون به خوبی مورد توجه قرار نگرفته است. پرداخت سود سهام به سهامداران، منابع تحت کنترل مدیریت را، کاهش می­دهد در نتیجه منجر به کاهش قدرت مدیران می­شود.

جریان وجوه نقد آزاد، وجوه نقدی است که مازاد بر وجوه نقد مورد نیاز برای کلیه پروژه­های دارای خالص ارزش فعلی مثبت، وجود دارد. تضاد منافع بین سهامداران و مدیران بر سر سیاست­های پرداخت سود سهام زمانی افزایش پیدا می­کند که سازمان جریانات وجوه نقد آزاد قابل توجهی ایجاد می­کند و مشکل اصلی این است که چگونه به مدیران این انگیزه داده شود تا جریان وجوه نقد آزاد را تخلیه نمایند و از سرمایه­گذاری آن در هزینه­های سرمایه پایین یا تلف کردن آن در فعالیت­های با بازده پایین جلوگیری شود (جنسن، 1986،ص 323) [1].

در این فصل از پژوهش، ابتدا مسأله تحقیق، اهمیت و ضرورت آن مورد بحث قرار می­گیرد. سپس توضیحاتی راجع به اهداف و فرضیه های تحقیق و کاربرد نتایج آن ارائه شده و در نهایت، این فصل با شرح مختصری از روش تحقیق و تعریف واژگان عملیاتی به پایان خواهد رسید.

2-1 بیان مسأله

تحقیقات پیشین جریان وجوه نقد آزاد[2] را به عنوان یکی از عوامل مشکلات نمایندگی[3] بین مدیران و سهامداران تعریف می­کنند.

جریان وجوه نقد آزاد همراه با فرصت­های سرمایه­گذاری پایین به عنوان یک مشکل نمایندگی اصلی مطرح می­شود که در این حالت مدیران هزینه­هایی را برای سهامداران ایجاد می­کنند که ثروت سهامداران را کاهش می­دهد.

مدیران واحدهای اقتصادی دارای جریان وجوه نقد آزاد بالا و فرصت رشد پایین، اغلب تمایل دارند تا در پروژه­های اضافی و یا حتی در پروژه­های دارای خالص ارزش فعلی منفی[4] سرمایه­گذاری کنند و برای پنهان کردن و پوشش دادن اثرات سرمایه­گذاری­هایی که ثروت سهامداران را بیشینه نمی­کنند از اقلام تعهدی اختیاری افزایش­دهنده سود استفاده می­کنند.

جریان وجوه نقد آزاد منجر به تضاد منافع بالقوه­ای بین مدیران و سهامداران می­شود. سهامداران تمایل دارند که جریان وجوه نقد آزاد به صورت سود سهام نقدی بین آنها توزیع شود، در حالیکه مدیران تمایل دارند تا این جریان وجوه نقد مازاد را در پروژه­های دارای خالص ارزش فعلی منفی سرمایه­گذاری کنند ولذا برای پنهان کردن و پوشش دادن اثرات سرمایه­گذاری­هایی که ثروت سهامداران را بیشینه نمی­کنند از اقلام تعهدی اختیاری افزایش­دهنده سود استفاده می­کنند.

سهامداران تمایل دارند که جریان وجوه نقد آزاد به صورت سود سهام نقدی بین آنها توزیع شود، در حالیکه مدیران تمایل دارند تا این جریان وجوه نقد مازاد را در پروژه­های جدید سرمایه­گذاری کنند. ممکن است مدیران در این اندیشه به سر ببرند که پرداخت سود سهام به سهامداران، منافع تحت کنترل آنها را کاهش خواهد داد و در نتیجه موجب کاهش قدرت آنها خواهد شد.

تمایل مدیران واحدهای اقتصادی دارای جریان وجوه نقد آزاد بالا و فرصت­های رشد کم، به سرمایه­گذاری در پروژه­های اضافی (نهایی)[5] یا حتی پروژه­های دارای خالص ارزش فعلی منفی
می­تواند از طریق ایجاد سرمایه­گذاری­هایی که ثروت سهامداران را بیشینه نمی­کند، مشکل نمایندگی را افزایش دهد. سرمایه­گذاری­هایی که ثروت سهامداران را بیشینه نمی­کند سرانجام می­تواند منجر به قیمت سهام پائین­تر و تحریک سهامداران به بر کنار کردن هیأت مدیره و مدیران ارشد گردد.

همچنین مدیران به این دلیل که دارای انگیزه دریافت پاداش در عوض رشد واحد اقتصادی هستند، تمایل دارند تا جریان وجوه نقد آزاد خود را در پروژه­های جدید سرمایه­گذاری نمایند و رشد واحدهای اقتصادی قدرت مدیران را از طریق افزایش منابع تحت کنترل آنها افزایش می­دهد. این قبیل پروژه­ها و فعالیت­ها احتمالاً موجب خود خشنودی مدیران می­شود و نیز ممکن است مزایای نقدی با سایر جوایز شخصی را برای مدیریت فراهم آورد و این وضعیت مشکلات نمایندگی را افزایش خواهد داد.

مشکل اصلی این است که چگونه به مدیران این انگیزه داده شود تا جریان وجوه نقد آزاد را در جهت بهینه و بیشینه نمودن ثروت سهامداران مصرف نمایند و از سرمایه­گذاری آن در پروژه­های بیهوده و تلف کردن آن در فعالیت­هایی با بازده پائین جلوگیری شود. با این حال، با اینکه سهامداران خواستار افزایش ثروت و ارزش سهام خود هستند، مدیران ممکن است تمایلات شخصی خود را ترجیح داده و به فکر استفاده از مزایای جانبی باشد (وستفالن،2002،ص12).[6] این رفتار در ادبیات تحقیق تحت عنوان ساختار امپراطوری یا مشکلات سرمایه­گذاری افراطی (بیش از حد) شناخته می­شود.

با توجه به مسائل توضیح داده شده و با توجه به اینکه مدیران واحدهای اقتصادی دارای فرصت رشد پائین و جریان وجوه نقد آزاد بالا تمایل به سرمایه­گذاری در پروژه­های اضافی (نهایی) و حتی پروژه­های دارای خالص ارزش فعلی منفی، دارند و از اقلام تعهدی اختیاری افزاینده سود استفاده می­کنند، پیش­بینی شده است که سرمایه­گذاران نسبت به مشکلات نمایندگی جریان وجوه نقد آزاد عکس­العمل نشان خواهند داد و این موضوع در قیمت سهام منعکس شده است (بازار کارا فرض شده است).

در این مفهوم پیش­بینی شده است که مشکلات نمایندگی جریان وجوه نقد آزاد وابسته
ارزشی[7] (مربوط ارزشی) بوده و طریقه حسابداری سودها و ارزش دفتری هر سهم مورد استفاده در تصمیم­گیری­های اقتصادی را تحت تأثیر قرار خواهد داد، لذا در این تحقیق به ارزیابی ارتباط ارزشی عایدی هر سهم و ارزش دفتری حق مالی هر سهم و بررسی مشکلات نمایندگی جریان وجوه نقد آزاد بر آنها پرداخته شده است.

و...