چکیده

ابراز هیجان پل اتصال میان تجارب درونی و دنیای بیرونی است و نقش کلیدی در سلامت روان دارد. بنابراین با توجه به اهمیت و تأثیر قابل‌توجه ابراز هیجان در سلامت، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه آلکسی تایمیا، تیپ شخصیتی D با سبک‌هاي ابراز هیجان (ابرازگري هيجاني، كنترل هيجاني و دوسوگرايي در ابرازگري هيجاني) انجام گردید. نمونه های مورد بررسی در این پژوهش از میان دانشجویان دانشگاه آزاد ایلام در سال تحصیلی 1393-1392 انتخاب گردید که شامل 182 نفر (91 مرد و 91 زن) بودند و پرسشنامه آلکسی تایمیا تورنتو (TAS)، پرسشنامه تيپ شخصيتي D، پرسشنامه ابرازگري هيجاني (EEQ)، پرسشنامه كنترل هيجان (ECQ)، پرسشنامه دوسوگرايي در ابرازگري هيجاني (AEQ) جهت ارزیابی نمونه های انتخاب شده استفاده گردید. داده‌ها از طريق آمار توصيفي (فراواني، شاخص هاي مركزي و محاسبة ضريب همبستگي) و آمار استنباطي (از همبستگي پيرسون، آزمون t) تجزيه و تحليل شد. نتایج حاکی از این بود که بین آلکسی تایمیا و بازداری هیجانی و ابراز هیجان مثبت رابطه مثبت معنی دار و بین آلکسی تایمیا و کنترل پرخاشگری و کنترل خوش خیم رابطه منفی معنی داری وجود دارد. بین تیپ شخصیت D و نشخوار یا مرور ذهنی و ابراز هیجان مثبت و دو سو گرایی در ابراز استحقاق رابطه مثبت معنی داری و بین تیپ شخصیت D و کنترل خوش خیم رابطه منفی معنی دار مشاهده شد؛ بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده تیپ شخصیتی D و الکسی تایمیا با سبکهای ابراز هیجان در ارتباط هستند و آگاهی به این ارتباطات در نحوه درمان این افراد میتواند مفید باشد.

واژه های کلیدی: آلکسی تایمیا، تیپ شخصیتی D، سبک‌هاي ابراز هیجان

فهرست مطالب

عنوان                                                              صفحه                                                          

چكيده  1

فصل اول: كليات

1-1- مقدمه 3

1-2- بیان مسئله 5

1-3- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق 8

1-4- اهداف تحقیق 9

1-4-1- هدف اصلی 9

1-4-2- اهداف فرعی 9

1-5- سؤالات تحقیق 9

1-5-1- سؤال اصلی 9

1-5-2- سؤالات فرعی 9

1-6-فرضیات تحقیق 10

1-6-1-فرضیه اصلی 10

1-6-2- فرضیه‌هاي فرعی 10

1-7- تعریف عملیاتی و مفهومي‌متغیرها 10

فصل دوم: مروری بر ادبیات و پیشینه تحقیق

2-1- مقدمه 13

2-2- آلکسی تایمیا 14

2-2-1- تعریف لغوی آلکسی تایمیا 14

2-2-2 -تعریف اصطلاحی آلکسی تایمیا 14

2-2-3- ویژگی‌هاي آلکسی تایمیا 15

2-2-4- ساختار  و انواع آلکسی تایمیا 16

2-3- ابراز گری هیجان 22

2-3-1- تفاوت‌هاي فردی در ابراز گری هيجانی 23

2-3-2- تفاوتهای جنسی در ابرازگری هيجانی 27

2-3-3- دو سوگرايي در ابراز هيجان 28

2-3-4- بازداری در ابراز هیجان 28

2-3-5- کنترل هيجانی 31

2-3-5-1-کنترل خوش خيم 32

2-3-5-2-  کنترل پرخاشگری 33

2-3-5-3- نشخوار 33

2-3-6- دوسوگرايي در ابراز هيجان و سلامت روانی 35

2-3-7-دوسوگرايي در ابراز هيجان و سلامت جسمانی 37

2-3-8- تعریف هیجان 38

2-3-9- مفاهیم و دیدگاه‌هاي هیجان 40

2-3-10- ابعاد و مولفه‌هاي هیجان 43

2-3-11- اجزای هیجان 46

2-3-12- نظم هيجانی 47

2-3-13- هوش هيجانی 48

2-3-14- نظریه‌هاي ابراز هیجان 48

2-4- شخصیت و تیپ شخصیتی 52

2-4-1- تعریف تيپ شخصيتي D 55

2-4-2 - تعریف تیپ شخصیت B 56

2-4-3- تعریف تيپ شخصیت A 56

2-4-4- تعریف تيپ شخصیت C 57

2-4-5 - نظریه‌هاي شخصیت 57

2-4-5-1- نظریه روانکاوی 57

2-4-5-2- نظریّه‌هاي شناختی 58

2-4-5-3- نظریه‌هاي تیپ شناختی شخصیت 59

2-4-5-4- نظریه یونگ 60

2-4-5-5- نظریه صفات شخصیتی 60

2-4-5-5-1- نظریه گوردون آلپورت 61

2-4-5-5-2- نظریه ۱۶ عامل شخصیت ریموند کتل 61

2-4-5-5-3- سه بعد شخصیت آیزنک 62

2-4-5-5-4- نظریه پنج عامل شخصيت 62

2-4-5-6-  رويکردهای موجود در باب شخصيت 63

2-5- ارتباط آلکسی تایمیا  و ابرازگری هیجان 64

2-6 - سبک‌هاي ابراز هيجان و خصوصيات شخصيتی 65

2-7-  یافته‌هاي توصیفی مربوط به متغیر‌هاي تحقیق 66

2-8- مطالعات انجام شده مرتبط با پژوهش 66

2-8-1- مطالعات انجام شده خارج کشور 66

2-8-2- پژوهش‌هاي انجام شده در داخل کشور 70

فصل سوم: روش اجرای پژوهش

3-1- روش تحقیق 73

3-2- جامعه آماری، نمونه و روش نمونه گیری 73

3-3- روش گردآوری اطلاعات 73

3-4- ابزار گرد آوری اطلاعات 74

3-5-  تجزیه و تحلیل داده ها 76

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها

4-1- مقدمه 78

4-3- یافته‌هاي مربوط به فرضیه‌هاي تحقیق 82

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

5-2- محدودیت‌هاي تحقیق 96

5-3- پیشنهادات 96

5-3-1 پیشنهادهای کاربردی 96

5-3-2- پیشنهادهای پژوهشی 97

منابع و مـآخذ....................................... ....................................... 98

چكيده انگليسي 110

فهرست جدول‌ها

عنوان                                                              صفحه

جدول4-1 فراوانی و درصد نمونه مورد پژوهش بر حسب جنس 78

جدول4-2 فراوانی و درصد نمونه مورد پژوهش بر حسب وضعیت تاهل 79

جدول4-3 فراوانی و درصد نمونه پژوهش بر حسب  رشته تحصیلی 79

جدول4-4 فراوانی و درصد نمونه مورد پژوهش بر حسب شهر محل سکونت 80

جدول4-5 فراوانی و درصد نمونه مورد پژوهش بر حسب ترتیب تولد 81

جدول4-6 گروه نمونه مورد پژوهش بر حسب سن 81

جدول4-7 ماتریس همبستگی متغیر‌های آلکسی تایمیا ،  تیپ شخصیتی D با سبک‌هاي ابراز هیجان 82

جدول4-8 ماتریس همبستگی متغیر‌های تیپ شخصیتی D با سبک‌هاي ابراز هیجانی 83

جدول4-9 ماتریس همبستگی متغیر‌های الکسی تایمیا  با سبک‌هاي ابراز هیجان 83

جدول4-10 ماتریس همبستگی متغیر‌های آلکسی تایمیا با کنترل گری در ابراز هیجان 84

جدول4-11 ماتریس همبستگی متغیر‌های آلکسی تایمیا   با دو سو گرایی در ابراز هیجان 84

جدول4-12 ماتریس همبستگی متغیر‌های تیپ شخصیت D  با دو سو گرایی در ابراز هیجان 85

جدول4-13 مقایسه میانگین نمره الکسی تایمیا   در دانشجویان زن و مرد 85

جدول 4-14 آزمون تی برای مقایسه میانگین نمرات الکسی تایمیا در بین دانشجویان زن و مرد 86

جدول4-15 مقایسه میانگین نمره تیپ شخصیتی D در بین دانشجویان زن و مرد 86

جدول 4-16 آزمون تی  برای مقایسه میانگین نمرات تیپ شخصیتی D در بین دانشجویان زن و مرد 86

جدول4-17 مقایسه میانگین نمره زیر مولفه های سبک‌هاي ابراز هیجان در بین دانشجویان زن و مرد 87

جدول 4-18 آزمون تی  برای مقایسه میانگین نمرات زیر مولفه های سبک‌هاي ابراز هیجان در بین دانشجویان زن و مرد 87

فهرست نمودارها

عنوان                                                              صفحه

نمودار ٢-١-روابط فرض شده بين يك الگوي هيچان-توليد (سطح حالت تحليل و سه بعد پرسشنامه ابراز گري بر كلي (سطح صفت تحليل ). 24

نمودار ٢-٢ روابط بین سه بعد ابرازگری هیجانی 26