• هدف : از پژوهش حاضر مقایسه شیوه‌های فرزندپروری وسلامت روان مادران کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری و مادران کودکان بهنجار5تا 12 ساله شهرستان بندر لنگه وبندرکنگ بود. روش: این پژوهش به روش توصیفی – علی مقایسه ای طراحی و اجرا شد. نمونه شامل 80 نفر ( تعداد 40 نفر مادران کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری شهرستان بندر لنگه وبندرکنگ و40 نفر مابقی از میان مادران کودکان عادی )نمونه‌ای به صورت در دسترس انتخاب گردید. پرسشنامه های شيوه‌هاي فرزندپروري بامریند، آزمون سلامت رواني GHQ-28 واختلالات رفتاری راتر توسط مادران اعضای نمونه تکمیل شد.داده ها با استفاده از شاخص‌هاي مركزي و پراكندگي آمار توصيفي مانند ميانگين و انحراف استاندارد براي خلاصه نمودن و توصيف اطلاعات استفاده و برای آزمودن فرضیه‌های تحقیق از آزمون مقایسه دو میانگین مستقل استفاده شد. یافته ها: آزمون T متغیر مستقل نشان داد بین سلامت روان مادران کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری و مادران کودکان بهنجار شهرستان بندر لنگه وبندرکنگ تفاوت معنادار وجود دارد. همچنین آزمون T متغیر مستقل نشان داد بین مقياس آزاد گذاري مادران کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری و مادران کودکان بهنجار شهرستان بندر لنگه وبندرکنگ تفاوت معنادار وجود ندارد. آزمون T  متغیر مستقل نشان داد بین مقياس آمرانه مادران کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری و مادران کودکان بهنجار شهرستان بندر لنگه وبندرکنگ تفاوت معنادار وجود ندارد و آزمون T متغیر مستقل نشان داد بین مقیاس اقتدار منطقی مادران کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری و مادران کودکان بهنجار شهرستان بندر لنگه وبندرکنگ تفاوت معنادار وجود دارد. نتیجه گیری: مادران کودکان بهنجار در مقایسه با مادران کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری در برخورد با فرزندان خود از شیوه منطقی تری استفاده می کنند اما در عین حال میزانی از آزاد گذاری و سختگیری نیز اعمال می کنند که به نظر می رسد لازمه شیوه اقتدار منطقی است. در مقابل مادران کودکان دارای اختلالات رفتاری به استفاده از شیوه های فرزند پروری سهل گیر و مستبدانه گرایش بیشتری دارند.

کلید واژه : شیوه‌های فرزندپروری ، سلامت روان ، اختلالات رفتاری

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                           صفحه

چکیده 1

فصل اول: كليات تحقيق

1-1- مقدمه   ............................................................................................................................................ 3

1-2-بیان مساله   ........................................................................................................................................4

1-3 -اهمیت و ضرورت تحقیق   ..............................................................................................................8

1-4- اهداف پژوهش   ..............................................................................................................................9

1-4-1هدف کلی .......................................................................................................................................9

1-4-2 اهداف جزیی ..................................................................................................................................9

1-5-سئوالات تحقیق ...............................................................................................................................10

1-6 -فرضیه های تحقیق   .......................................................................................................................10

1-7- تعریف نظری و عملیاتی پژوهش ..................................................................................................11

1-7-1 تعاریف نظری ............................................................................................................................ 11

1-7-2 تعاریف عملیاتی ......................................................................................................................... 12

فصل دوم :  مبانی نظری و پیشینه تحقیق

2-مقدمه   .......................................................................................................................................... 14

2-1-  موضع گیری  نظري  در خصوص سلامت روانی....................................................................14

2-1-1- تاریخچه سلامت روانی ....................................................................................................... 14

2-1-2-تعریف سلامت روانی .............................................................................................................17

2-1-3-دیدگاه های مختلف درباره سلامت روان ...........................................................................18

2-1-3-1-دیدگا ه زیست شناختی ..................................................................................................18

2-1-3-2 -دیدگاه تحلیل روانی .................................................................................................... 18

2-1-3-3-دیدگاه رفتار گرایی..........................................................................................................19

2-1-3-4- دیدگاه انسان گرایی.......................................................................................................20

2-1-4- عوامل تاثیر گذار بر سلامت روانی .................................................................................. 23

2-1-4-1 شخصیت و سلامت روانی...............................................................................................23

2-1-4-2 کیفیت زندگی و سلامت روانی  ................................................................................... 25

2-1-4-3 اهداف و سلامت روانی ..................................................................................................25

2-1-4-4 ایمان به خداوند و سلامت روانی .................................................................................. 29 

2-1-4-5 هیجانات و سلامت روانی .............................................................................................30

2-1-4-6 شادکامی و سلامت روانی ............................................................................................ 34

2-1-4-7 امید و سلامت روانی .....................................................................................................35

2-2 موضع گیری نظری در خصوص شیوه های فرزندپروری .......................................................36

     2-2-1- تاریخچه شیوه های فرزندپروری ................................................................................... 36

2-2-2- اهمیت شیوه های فرزندپروری.........................................................................................37

    2-2-3- کارکرد والدین از دیدگاه نظریه های روان شناختی ......................................................... 38

2-2-4- تعادل والدین- فرزندان.................................................................................................... 39

2-2-5- شخصیت وروابط والدین با فرزندان.................................................................................43

2-2-6- نقش مادردرتربیت فرزندان.............................................................................................. 46

2-2-7- انواع شیوه های فرزندپروری ...............................................................................................47

    2-2-7-1- شیوه فرزند پروری مقتدرانه ........................................................................................... 48

2-2-7-2- شیوه فرزندپروری مستبدانه..............................................................................................48

2-2-7-3- شیوه فرزندپروری سهل گیرانه........................................................................................ 49

2-2-8- عوامل موثر برشیوه های فرزند پروری ............................................................................... 50

2-2-8-1- عوامل مربوط به کودک .................................................................................................. 50

2-2-8-2- عوامل مربوط به والدین وخانواده ها ............................................................................. 52

    2-2-8-3- عوامل فرهنگی ومحیطی ................................................................................................. 54

2-2-9- نظریه های مربوط به شیوه های فرزند پروری .................................................................... 55

2-2-9-1- شیوه های فرزند پروری از دیدگاه شفر ......................................................................... 55

2-2-9-2- شیوه های فرزند پروری از دیدگاه مک کوبی ومارتین  ................................................. 56

2-2-9-3- شیوه های فرزند پروری از دیدگاه گورن ...................................................................... 56

2-2-10-ارتباط شیوه های فرزند پروری با اختلالات رفتاری – هیجانی کودک ............................ 57

2-3- موضع گیری نظری در خصوص اختلالات رفتاری کودکان .................................................. 58

2-3-1-  تعریف اختلالات رفتاری کودکان با توجه به مفهوم بهنجاری............................................58

2-3-2- ملاک های اختلال رفتاری ................................................................................................. 59

2-3-3- شیوع اختلالات رفتاری در کودکان ................................................................................... 62

2-3-4- سبب شناسی اختلالات رفتاری در کودکان ........................................................................62

2-3-5-سلامت روان در والدین کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری..................................................67

2-3-6-  مشکلات ارتباطی والدین کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری ............................................68

2-3-7- استرس والدینی در والدین کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری ............................................70

2-3-7-1- تشخیص اختلالات رفتاری در کودکان ...........................................................................73

2-3-7-2- مشکلات رفتاری وارتباطی کودکان ................................................................................73

2-3-7-3- سن کودک ......................................................................................................................74

2-3-7- 4- مسائل مالی ....................................................................................................................75

2-3-7-5- واکنش جامعه  ................................................................................................................75

2-3-7-6- انزوای والدین .................................................................................................................75

2-3-7-7- ناسازگاری در روابط زناشویی ........................................................................................76

2-3-7-8- مشکلات خواهران وبرادران ...........................................................................................76

2-3-8- سازگاری با استرس در والدین کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری ......................................76 

2-4- یافته های پژوهشی در داخلی وخارجی در قلمرو موضوع مورد بررسی .................................78

2-4-1- یافته های پژوهشی در داخل کشور ....................................................................................78

2-4-2- یافته های پژوهشی در خارج کشور.....................................................................................80

2-5- خلاصه فصل ............................................................................................................................81

فصل سوم :  روش تحقیق

    3-1- مقدمه .......................................................................................................................................83

2-3- قلمرو تحقیق   ........................................................................................................................84

2-3-1- دوره زمانی تحقیق...............................................................................................................84

2-3-2- مکان تحقیق ...................................................................................................................... 84

2-3-3- جامعه آماری .......................................................................................................................84

2-3-4- نمونه آماری ....................................................................................................................84

3-4- روش گرد آوری داده ها .......................................................................................................85

3-5- ابزار گرد آوری اطلاعات ......................................................................................................85

3-6- روش ها وابزار تجزیه وتحلیل داده ها ..................................................................................86

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها

4-1- مقدمه   ................................................................................................................................. 88

4-2-اطلاعات جمعیت شناختی ...................................................................................................... 89

4-3- آمار استنباطی............................................................................................................................98

فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادهای تحقیق

5-1-مقدمه   ...................................................................................................................................106

5-2- یافته های تحقیق ....................................................................................................................106

5-3- نتیجه گیری ............................................................................................................................109

5-4- محدودیت های تحقیق ..........................................................................................................111

5-5-1-  پیشنهادات پژوهشی .........................................................................................................111

5-5-2-پیشنهادات کاربردی ...........................................................................................................111

5-6- خلاصه فصل .........................................................................................................................112

منابع ومآخذ

الف: منابع فارسی ............................................................................................................................114

ب: منابع غیر فارسی ........................................................................................................................116

پیوست ها

پیوست (الف): پرسشنامه شیوه های فرزند پروری بامریند ................................................................118

پیوست (ب): پرسشنامه سلامت عمومی GH-Q28 .........................................................................................121

پیوست (ج) : پرسشنامه اختلالات رفتاری راتر  ...............................................................................................124

چکیده انگلیسی ...................................................................................................................................................

فهرست جداول

عنوان                                                                                                            صفحه

جدول 4-1- سن آزمودنی های شرکت کننده در مطالعه حاضر  ............................................................... 89

جدول 4-2- تحصیلات مادر آزمودنی های شرکت کننده در مطالعه حاضر  ..............................................90

جدول 4-3- شغل مادر آزمودنی های شرکت کننده در مطالعه حاضر  ......................................................91

جدول4-4- شاخص های آماری میانگین وواریانس مربوط به امتیاز حاصل از پرسشنامه اختلال رفتاری ومولفه های آن ها درکل آزمودنی ......................................................................................................................... 92

جدول 4-5- شاخص های آماری میانگین وواریانس مربوط به امتیاز حاصل از پرسشنامه شیوه های فرزند پروری ومولفه های آن ها درکل آزمودنی ................................................................................................. 93

جدول 4-6 - شاخص های آماری میانگین وواریانس مربوط به امتیاز حاصل از پرسشنامه سلامت روان در کل آزمودنی .............................................................................................................................................. 93

جدول 4-7- شاخص های آماری میانگین وواریانس مربوط به امتیاز حاصل از پرسشنامه اختلال رفتاری ومولفه های آن ها درکل آزمودنی ............................................................................................................. 94

جدول 4-8- شاخص های آماری میانگین وواریانس مربوط به امتیاز حاصل از پرسشنامه شیوه های فرزند پروری ومولفه های آن ها درکل آزمودنی .................................................................................................. 95

جدول 4-9- شاخص های آماری میانگین وواریانس مربوط به امتیاز حاصل از پرسشنامه سلامت رواندر آزمونی های عادی ..................................................................................................................................... 95

جدول 4-10 - شاخص های آماری میانگین وواریانس مربوط به امتیاز حاصل از پرسشنامه اختلال رفتاری ومولفه های آن ها درآزمودنی های دارای اختلالات رفتاری  .................................................................... 96

جدول 4-11- - شاخص های آماری میانگین وواریانس مربوط به امتیاز حاصل از پرسشنامه شیوه های فرزند پروری ومولفه های آن ها درآزمودنی های دارای اختلالات رفتاری  ........................................................ 97

جدول 4-12- - شاخص های آماری میانگین وواریانس مربوط به امتیاز حاصل از پرسشنامه سلامت روان درآزمودنی های دارای اختلالات رفتاری  .................................................................................................. 97

جدول 4-13- آزمون T متغیر مستقل مربوط به سلامت روان مادران کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری ومادران کودکان بهنجار..............................................................................................................................................98

جدول 4-14- آزمون T متغیر مستقل مربوط به مقیاس آزاد گذاری مادران کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری ومادران کودکان بهنجار................................................................................................................................99

جدول 4-15- آزمون T متغیر مستقل مربوط به مقیاس آمرانه مادران کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری ومادران کودکان بهنجار...........................................................................................................................................100

جدول 4-16- آزمون T متغیر مستقل مربوط به مقیاس اقتدار منطقی مادران کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری ومادران کودکان بهنجار..............................................................................................................................101

جدول 4-17- آزمون T متغیر مستقل مربوط به شیوه های فرزند پروری وسلامت روان مادران کودکان مبتلا به اختلال پرخاشگری ومادران کودکان بهنجار...............................................................................................102

جدول 4-18- آزمون T متغیر مستقل مربوط به شیوه های فرزند پروری وسلامت روان مادران کودکان مبتلا به اختلال افسردگی ومادران کودکان بهنجار..................................................................................................103

جدول 4-19- - آزمون T متغیر مستقل مربوط به شیوه های فرزند پروری وسلامت روان مادران کودکان مبتلا به اختلال ناسازگاری اجتماعی  ومادران کودکان بهنجار...........................................................................104

فهرست نمودار

عنوان                                                                                                         صفحه

نمودار 4-1- توزیع درصدی مربوط به سن آزمودنی های شرکت کننده در مطالعه حاضر ................................... 89

نمودار 4-2- - توزیع درصدی مربوط به تحصیلات مادران آزمودنی های شرکت کننده در مطالعه حاضر .......... 90

نمودار 4-3- توزیع درصدی مربوط به شغل مادران آزمودنی های های شرکت کننده در مطالعه حاضر .............. 91