چكيده پايان نامه ( شامل خلاصه، اهداف، روش هاي اجرا و نتايج به دست آمده):

این تحقیق با عنوان بررسی توان های طبیعت گردی سوادکوه صورت پذیرفته است.هدف از این تحقیق شناسایی و معرفی توانمندی ها و پتانسیل های طبیعت گردی در منطقه سوادکوه با هدف حفظ منابع طبیعی موجود و تداوم و پایداری آنها و تقویت توانهای اکوتوریستی منطقه،شناخت مشکلات و محدودیت های منطقه در بخش مرتبط با توریسم و اکوتوریسم در راستای افزایش تعداد گردشگران و رونق بیشتر در منطقه می باشد.در این تحقیق به دو سوال تحقیق پاسخ داده شد:

1-آیا منطقه از نظر منابع و جاذبه های اکوتوریستی در موقعیت مناسبی قرار دارد؟

2-آیا امکانات و زیر ساخت های موجود برای توسعه اکوتوریسم منطقه مناسب است؟

تحقیق حاضرپژوهشی کاربردی می باشد و جهت جمع آوری اطلاعات از دو روش کتابخانه ای-اسنادی و میدانی استفاده شده است و در تحلیل اطلاعات از روش swot استفاده شدهو بر این اساس نقاط قوت،ضعف،فرصت و تهدید مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.مطالعات و بررسی ها نشان داد منطقه از حیث منابع و جاذبه های اکوتوریستی بسیار غنی می باشد و توانایی جذب گردشگران و توسعه طبیعت گردی و تبدیل شدن به قطب طبیعت گردی در سطح منطقه ای و ملی و حتی بین المللی را داراست.در رابطه با زیر ساخت ها و امکانات موجود در منطقه باید گفت مشکلات و محدودیت هایی وجود دارد که در مجموع می توان با ایجاد امکانات و تسهیلات توریستی سازگار با محیط طبیعی و استقرار مناسب آن باعث ایجاد فرصت های شغلی و افزایش درآمد ساکنین از یک سو و توسعه اکوتوریسم منطقه گام سازنده برداشت.

واژگان کلیدی:توانهای طبیعی،اکوتوریسم،سوادکوه،اکوتوریست

فهرست مطالب

عنوان                                                             صفحه

فصل اول:کلیات

1-1 مقدمه. 2

1-2 بیان مسئله. 3

1-3 اهمیت موضوع تحقیق. 5

1-4 هدف های تحقیق. 6

1-5 پرسش های تحقیق. 6

1-6 پیش فرض ها یا فرضیه های اصلی. 6

1-7 پیشینه تحقیق. 6

1-8 قلمرو تحقیق. 10

1-9 روش تحقیق. 11

1-9-1 جامعه آماری. 11

1-9-2 روش نمونه گیری. 11

1-9-3 شیوه گردآوری اطلاعات. 11

1-9-4 ابزار گردآوری اطلاعات. 11

1-9-5 شیوه تجزیه و تحلیل یافته ها. 12

1-10 محدودیت های تحقیق. 12

فصل دوم:چارچوب نظری پژوهش(ادبیات تحقیق)

2-1 مفاهیم و اصطلاحات. 14

2-1-1 تعریف توریسم. 14

2-1-2 برخی مفاهیم مرتبط با گردشگری. 15

2-1-3 عوامل عمده تأثیرگذار در صنعت توریسم. 17

2-1-4 اهمیت گردشگری. 17

2-1-5 نوع شناسی توریسم. 18

2-1-5-1 توریسم عادی. 18

2-1-5-2 توریسم طبیعت گرا. 19

2-1-6 اکوتوریسم(Ecotourism). 22

2-1-7 تعریف اکوتوریسم. 22

2-1-8 اصول اکوتوریسم. 24

2-1-9 ویژگی های اکوتوریسم. 24

2-1-10 چند تقسیم بندی از اکوتوریسم. 26

2-1-11 گردشگری و توسعه اشتغال. 26

2-1-12 توسعه پایدار. 28

2-1-13 اکوتوریسم پایدار. 29

2-1-14 راهکارهای عملی اکوتوریسم پایدار. 30

2-1-15 انجمن بین المللی اکوتوریسم. 31

2-1-16 اکوتوریسم در ایران و جهان. 31

2-2 مبانی نظری ( مدل ها ، نظریات تحقیق وتئوریها). 33

2-2-1 نگرش سیستمی به گردشگری. 33

2-2-2 عناصر صنعت گردشگری. 34

2-2-3 بازار طبیعت گردی. 36

2-2-4 اثرات اقتصادی اکوتوریسم. 37

2-2-5 طبیعت گردی هم فرصت است و هم تهدید. 39

2-2-5-1 طبیعت گردی به عنوان فرصت. 39

2-2-5-2 طبیعت گردی به عنوان تهدید. 40

2-2-6 بیانیه کبک در خصوص اکوتوریسم. 41

2-2-6-1 توصیه های بیانیه کبک به دولت ها در سطح ملی، منطقه ای و محلی. 41

2-2-7 دیدگاه سازمان جهانی گردشگری. 43

2-2-8 دید گاه گان. 44

2-2-9 دیدگاه رای. 45

2-10 دیدگاه بویونز، نجیدا و مورالس. 46

2-11 دیدگاه کاسپار. 47

2-12 دیدگاه هولدن. 48

2-2- 13 مدل تحلیلی swot 50

2-2-14-1 ماتریس تهدیدات، فرصت ها، نقاط قوت و ضعف( swot)   50

فصل سوم: ویژگی های جغرافیایی محدوده مورد مطالعه: شهرستان سواد کوه

3-1 ویژگی های جغرافیای طبیعی. 56

3-1-1 موقعیت سواد کوه. 56

3-1-2 زمین شناسی. 59

3-1-3 توپوگرافی. 60

3-1-4 اقلیم. 65

3-1-4-1 آب و هوا. 65

3-1-4-2 دما. 66

3-1-4-3 بارش. 67

3-1-4-5یخبندان. 69

3-1-4-6 تعداد ساعات آفتابی. 70

3-1-4-7 باد. 72

3-1-5منابع خاک. 73

3-1-6 منابع آب. 74

3-1-6-1 منابع آبهای سطحی. 75

3-1-6-2 منابع آب زیر زمینی. 75

3-1-7 پوشش گیاهی. 77

3-1-7-1 جلگه و دشت. 77

3-1-7-2 بخشی کوهپایه ای. 77

3-1-7-3 بخش کوهستانی. 78

3-1-8 حیات جانوری. 79

3-2 ویژگی های جغرافیای انسانی. 80

3-2-1 ویژگی های تاریخی و وجه تسمیه شهرستان سواد کوه. 80

3-2-2 اجتماعی و جمعیت. 82

3-2-2-1 جمعیت و ویژگی های آن. 82

3-2-2-2 ساختار جنسی. 83

3-2-2-3 شهرنشینی. 83

3-2-3 ویژگی های اقتصادی شهرستان سواد کوه. 83

3-2-3-1 کشاورزی. 84

3-2-3-2 صنعت. 85

3-2-4 کالبدی. 87

3-2-4-1منابع گردشگری سواد کوه. 87

3-2-4-1-1 منابع طبیعی. 87

3-2-4-1-1-1 غار اسپهبد خورشید. 87

3-2-4-1-1-2 غار زنگیان. 88

3-2-4-1-1-3 غار کیجاکچال. 88

3-2-4-1-1-4 غار دیولیلم. 88

3-2-4-1-1-5 دریاچه شورمست. 88

3-2-4-1-1-6 دریاچه گل پل. 89

3-2-4-1-1-7 آبشار گزو. 89

3-2-4-1-1-8 آبشار شورآب. 89

3-2-4-1-1-9 آبشار گلناب دره وآبشار شش رودبار. 89

3-2-4-1-1-10 جنگل ترز. 89

3-2-4-1-1-11 جنگل اسلام آباد. 90

3-2-4-1-1-12 جنگل کاشی آباد( جمشید آباد). 90

3-2-4-1-1-13 جنگل خی پوست ( خی بوس). 90

3-2-4-1-1-14 جنگل کسلیان. 90

3-2-4-1-1-15 جنگل چم چم. 90

3-2-4-1-1-1-16 جنگل سرخ کلا. 90

3-2-4-1-1-17 جنگل پرو. 91

3-2-4-1-1-18 ییلاقات و جاده های گردشگری. 91

3-2-4-1-1-19 منطقه دراسله. 91

3-2-4-1-1-20 محله قدیمی آلاشت. 92

3-2-4-1-1-21 جاده شوسه سواد کوه. 93

3-2-4-1-1-22 جاده آلاشت. 94

3-2-4-1-1-23 جاده خطیر کوه. 94

3-2-1-1-24 جاده پل سفید، محمود آباد. 95

3-2-4-1-1-25 جاده کسلیان. 95

3-2-4-1-1-26  جاده سرتنگه. 95

3-2-4-1-2 منابع فرهنگی( جاذبه های دست ساخت). 96

3-2-4-1-2-1 اماکن و بقاع مذهبی. 96

3-2-4-1-2-2 برج لاجیم. 96

3-2-4-1-2-3 برج دیده بانی باوند. 97

3-2-4-1-2-4 قلعه کنگلو. 97

3-2-4-1-2-5کلیسای اوریم رودبار. 98

3-2-4-1-2-6 پل ورسک. 98

3-2-4-1-2-7 پل شاپور. 99

3-2-4-1-2-8 پل داخل شهر پل سفید. 100

3-52-4-1-2-9 پل شاه عباسی روستای ورسک. 101

3-2-4-1-2-10 پل راه آهن اوریم. 101

3-2-4-1-2-11 پل بالو. 101

3-2-4-1-2-12 سه خط طلا. 101

3-2-4-1-2-13 راه آهن. 102

3-2-4-1-3 منابع فرهنگ معنوی. 102

3-2-4-2 بررسی وضعیت زیر ساخت ها در محدوده مطالعاتی. 104

3-2-4-2-1 اقامتگاه ها( هتل، متل، مهمانپذیر...) و تأسیسات پذیرایی(رستوران، کافی شاپ و انواع غذاهای سنتی و مدرن)   104

3-2-4-2-2 راهنمایان گردشگری. 105

3-2-4-2-3 دفاتر خدمات مسافرتی و جهانگردی. 105

3-2-4-2-4 شبکه ارتباطی ، پایانه ها و ایستگاه های حمل و نقل   105

3-2-4-2-5 امکانات مخابراتی و اطلاعات و اخبار. 107

3-2-4-2-6 بانک. 107

3-2-4-2-7 تأسیسات و امکانات شهری. 107

3-2-4-2-8 امکانات ورزشی تفریحی. 108

3-2-4-2-9 بررسی و تحلیل تقاضای گردشگران منطقه سواد کوه:   108

3-2-4-2-9-1 بازار تقاضای گردشگران درون استانی( ساکنان محلی)   108

3-24-2-9-2 بازار تقاضای ملی( دیگر استان ها). 109

فصل چهارم:تجزیه وتحلیل داده ها

مقدمه. 111

4-1معرفی اجمالی منطقه. 111

4-2 منابع و جاذبه های موجود در منطقه. 112

4-3 استفاده از مدل SWOT برای تعیین راهبرد توسعه گردشگری   114

4-4 تحلیلSWOT از منابع زیر ساختمانها ، مدیریت و نیروی انسانی مرتبط با اکوتورسیم منطقه مورد مطالعه. 114

4-4-1 عوامل  درونی. 114

4-4-2 عوامل بیرونی. 117

4-5 استراتژی ها و راهبردها در بخش منابع ، زیر ساختمانها، مدیریت و نیروی انسانی.. 121

فصل پنجم:نتیجه گیری

5-1 نتیجه گیری. 130

5-2 پیشنهادات و راهکارها. 131

منابع و ماخذ. 133

فهرست جداول

عنوان                                                             صفحه

جدول شماره 2-1 میزان اشتغال در صنعت مسافرت و جهانگردی   27

جدول شماره (2-1) عناصر صنعت گردشگری(سی سا). 35

جدول شماره (2-2) عناصر صنعت گردشگری(سینکلر و استبلر). 36

جدول 2-3 اثرات مثبت حفاظت  و توسعه اکوتوریسم. 40

جدول شماره 2-4. 52

جدول شماره 3-1 مشخصات عمومی شهرستان سواد کوه بر اساس تقسیمات کشوری تا پایان سال 1391. 58

جدول3) متوسط دما در منطقه مورد مطالعه. 66

جدول4) میزان بارندگی در منطقه مورد مطالعه. 68

جدول5) تعداد روزهای یخبندان در منطقه مورد مطالعه. 69

جدول6) تعداد  ساعات آفتابی در منطقه مورد مطالعه. 70

جدول7) رطوبت نسبی در منطقه مورد مطالعه. 71

جدول8) حداکثر سرعت باد در منطقه مورد مطالعه (متربرثانیه)   72

جدول شماره 3-2 مساحت جنگل ها و پارک های جنگلی، فضای سبز و ذخیره گاه های جنگلی سال 1390 ( واحد : هکتار). 77

جدول 3-3 جمعیت شهرستان سواد کوه به تفکیک نقاط شهری و روستایی   82

جدول 3-4 مقایسه ساختار جنسی جمعیت شهرستان سواد کوه طی سالهای 1375 ، 85-90 (درصد). 83

جدول 3-5 جمعیت شهرهای شهرستان سواد کوه سال 1390. 83

جدول شماره 3-6 تعداد پایانه سفر و مسافر جابجا شده برون استانی از طریق پایانه مسافربری : 1392. 106

جدول 3-7 محورهای موجود در شهرستان سواد کوه به تفکیک نوع راه و پوشش در سال 1390. 106

جدول 3-8 انواع راه هایی روستایی زیر پوشش اداره کل راه  و ترابری استان ( کیلومتر)  1390. 107

جدول شماره 3-9 تعداد واحدهای بانکی در پایان سال 1392. 107

جدول 1-4 منابع (جاذبه های ) طبیعی. 112

جدول 4-2 منابع فرهنگی و تاریخی (جاذدبه های ساخت بشر). 113

جدول4-3 لیست اهم منطق، پدیده ها و محیط های طبیعی با جاذبه طبیعت گردی سوادکوه. 113

جدول 4-4 ماتریس راهبردها و راهکارهای در برنامه ریزی توسعه اکوتوریسم سوادکوه. 123

فهرست  نمودار

عنوان                                                             صفحه

نمودار شماره 2-1 الگوی اکوتوریسم پایدار. 30

نمودار شماره 2-2 نگرش سیستمی به گردشگری. 34

نمودار 2-3 اکوتوریسم و بازار گردشگری. 37

نمودار 2-4 اثرات اقتصادی اکوتوریسم. 38

نمودار 2-5 اکوتوریسم یک فرصت. 39

نمودار 2-6 اکوتوریسم یک تهدید. 40

نمودار 2-7 دیدگاه سازمان جهانی گردشگری. 43

نمودار 2-8 دیدگاه گان. 44

نمودار 2-9 سیستم گردشگری از دیدگاه  رای. 45

نمودار 2-11 دیدگاه کاسپار. 47

نمودار 2-12 دیدگاه هولون. 49

نمودار میله ای 3-1 اوضاع جوی گزارش شده ایستگاه سینوپتیک پل سفید   67

نمودار میله ای 3-2 :اوضاع جوی گزارش شده ایستگاه سینوپتیک پل سفید   68

نمودار میله ای 3 -3 :اوضاع جوی گزارش شده ایستگاه سینوپتیک پل سفید. 69

نمودار میله ای  4-3 :اوضاع جوی گزارش شده ایستگاه سینوپتیک پل سفید. 70

نمودار میله ای   5-3 :اوضاع جوی گزارش شده ایستگاه سینوپتیک پل سفید. 71

نمودار میله ای    6-3 :اوضاع جوی گزارش شده ایستگاه سینوپتیک پل سفید. 72

نمودا 4-2 : ابعاد چهارگانه تجزیه و تحلیل SWOT. 120

فهرست شکل و نقشه

عنوان                                                             صفحه

شکل 2-1. 46

نقشه شماره 3-1 استان مازندران. 56

نقشه شماره 3-2 شهرستان سواد کوه. 57

نقشه شماره 3-3 تقسیمات سیاسی. 58

نقشه شماره 3-4 زمین شناسی. 59

نقشه شماره 3-5 سه بعدی. 60

نقشه شماره 3-6 توپوگرافی. 62

نقشه شماره 3-7 شیب شهرستان. 63

نقشه شماره 3-8 طبقات ارتفاعی شهرستان. 64

نقشه شماره 3-9 کاربری اراضی. 74

نقشه شماره 3-10 هیدروگرافی. 76

نقشه شماره 3-11 شیب شهرستان. 79